Câu Lạc Bộ Bóng Đá Arsenal F.C. – Hành Trình Hào Hùng Của Pháo Thủ Bắc London

Chào mừng đến với thế giới đầy đam mê của Câu lạc bộ bóng đá Arsenal, một trong những tên tuổi lẫy lừng nhất không chỉ của bóng đá Anh mà còn trên toàn cầu. Với biệt danh “Pháo thủ” (The Gunners) đầy kiêu hãnh, Arsenal không chỉ là một đội bóng, mà còn là biểu tượng của lối chơi tấn công đẹp mắt, tinh thần chiến đấu quả cảm và một lịch sử hào hùng trải dài gần 140 năm. Từ những ngày đầu thành lập bởi các công nhân nhà máy vũ khí đến vị thế của một thế lực tại giải đấu khắc nghiệt nhất hành tinh – Premier League, Arsenal đã viết nên những trang sử vàng son, chinh phục trái tim của hàng triệu người hâm mộ trên khắp thế giới, trong đó có một cộng đồng fan hùng hậu tại Việt Nam. Bài viết này của BKSPORT sẽ đưa bạn vào một hành trình chi tiết, khám phá lịch sử thăng trầm, những huyền thoại bất tử, sân vận động biểu tượng, văn hóa cổ động viên độc đáo và những bước chuyển mình mạnh mẽ của Pháo thủ trong kỷ nguyên mới, đồng thời lý giải tại sao Arsenal luôn giữ một vị trí đặc biệt trong lòng người yêu bóng đá.

Lịch Sử Hình Thành và Phát Triển Của Arsenal: Từ Xưởng Vũ Khí Đến Biểu Tượng Bóng Đá

Lịch sử của Arsenal là một bản trường ca đầy màu sắc, với những chương huy hoàng xen lẫn những giai đoạn thử thách, nhưng luôn貫통 bởi tinh thần không ngừng vươn lên. Hành trình từ một đội bóng công nhân ở Woolwich trở thành một đế chế bóng đá tại Bắc London là minh chứng cho khát vọng, sự đổi mới và bản lĩnh của câu lạc bộ.

Thuở Sơ Khai: Dial Square và Cái Tên Royal Arsenal (1886-1919)

Câu chuyện của Arsenal bắt đầu vào một ngày cuối năm 1886, cụ thể là ngày 1 tháng 12, tại xưởng vũ khí Royal Arsenal ở Woolwich, khu vực Đông Nam London. Một nhóm công nhân, dẫn đầu bởi David Danskin người Scotland và Jack Humble, đã cùng nhau thành lập một đội bóng đá với cái tên ban đầu rất giản dị: Dial Square. Cái tên này được lấy theo tên một phân xưởng trong nhà máy. Trận đấu đầu tiên của họ là chiến thắng 6-0 trước Eastern Wanderers vào ngày 11 tháng 12 năm 1886.

Ngay sau đó, vào dịp Giáng sinh năm 1886, đội bóng được đổi tên thành Royal Arsenal. Cái tên này kết hợp giữa nơi làm việc (Royal Arsenal) và tên quán rượu địa phương nơi họ thường tụ họp (Royal Oak). David Danskin không chỉ là người khởi xướng mà còn là đội trưởng đầu tiên được ghi nhận. Đội bóng nhanh chóng gặt hái những thành công đầu tiên ở cấp độ địa phương, giành Kent Senior Cup và London Charity Cup vào năm 1890, tiếp nối là London Senior Cup năm 1891. Đây là những danh hiệu duy nhất mà câu lạc bộ giành được khi còn mang tên Royal Arsenal và đóng quân ở phía Nam sông Thames.

Năm 1891, Royal Arsenal quyết định chuyển sang chuyên nghiệp, một bước đi táo bạo vào thời điểm đó. Điều này dẫn đến việc họ bị trục xuất khỏi Hiệp hội bóng đá London (London FA) do các quy định về chủ nghĩa nghiệp dư. Để phản ánh sự thay đổi này, câu lạc bộ một lần nữa đổi tên vào năm 1893, trở thành Woolwich Arsenal, đồng thời đăng ký dưới dạng công ty trách nhiệm hữu hạn. Woolwich Arsenal làm nên lịch sử khi trở thành câu lạc bộ đầu tiên từ miền Nam nước Anh gia nhập The Football League, bắt đầu từ giải Hạng Nhì (Second Division) vào mùa giải 1893-94.

Tuy nhiên, việc thi đấu tại Plumstead (sân nhà Manor Ground) ở Woolwich mang đến những khó khăn về địa lý. Vị trí xa xôi khiến lượng khán giả đến sân thấp hơn đáng kể so với các câu lạc bộ khác, dẫn đến tình hình tài chính eo hẹp. Mùa giải 1903-04, Woolwich Arsenal giành quyền thăng hạng Nhất (First Division) lần đầu tiên. Mặc dù vậy, khó khăn tài chính ngày càng trầm trọng, đỉnh điểm là việc câu lạc bộ đứng trước bờ vực phá sản vào năm 1910. May mắn thay, một tập đoàn kinh doanh do Sir Henry Norris, chủ tịch CLB Fulham khi đó, và William Hall dẫn đầu đã mua lại Woolwich Arsenal. Norris nhận thấy tiềm năng của câu lạc bộ nhưng cũng hiểu rằng vị trí hiện tại là một trở ngại lớn. Ông bắt đầu lên kế hoạch di dời đội bóng đến một địa điểm hấp dẫn hơn.

Năm 1913, sau khi bị xuống hạng trở lại giải Hạng Nhì, Norris thực hiện quyết định lịch sử: chuyển câu lạc bộ vượt sông Thames về phía Bắc London, chọn Highbury làm sân nhà mới. Động thái này gây ra sự phản đối dữ dội từ các câu lạc bộ khác ở Bắc London, đặc biệt là Tottenham Hotspur, đội bóng giờ đây trở thành hàng xóm không mong muốn của Arsenal. Sự kình địch giữa hai câu lạc bộ bắt đầu từ đây. Cùng với việc chuyển đến Highbury, tên câu lạc bộ được rút gọn thành “The Arsenal”.

Sau Thế chiến thứ nhất, bóng đá Anh trở lại. Mùa giải 1914-15 trước chiến tranh, The Arsenal chỉ xếp thứ 6 ở giải Hạng Nhì. Tuy nhiên, trong một quyết định gây tranh cãi đến tận ngày nay, The Football League đã quyết định mở rộng giải Hạng Nhất từ 20 lên 22 đội vào năm 1919. Sir Henry Norris được cho là đã vận động hành lang thành công để The Arsenal, chứ không phải Tottenham (đội xếp cuối Hạng Nhất mùa 1914-15) hay Barnsley (xếp thứ 3 Hạng Nhì), được bầu chọn vào vị trí mới này. Quyết định này càng làm sâu sắc thêm mối thù hận giữa Arsenal và Tottenham. Từ năm 1920, mạo từ “The” bị loại bỏ khỏi tên gọi chính thức, và cái tên “Arsenal” được sử dụng cho đến ngày nay.

“Giáo sư Lịch sử Bóng đá Anh, Jonathan Wilson, trong cuốn sách ‘Inverting the Pyramid’, đã chỉ ra rằng: ‘Việc Arsenal chuyển đến Highbury và sau đó là suất thăng hạng gây tranh cãi năm 1919 không chỉ định hình lại bản đồ bóng đá London mà còn đặt nền móng cho một thế lực mới, một CLB không ngại đưa ra những quyết định táo bạo để vươn tới thành công.'”

Kỷ Nguyên Vàng Son Đầu Tiên: Dấu Ấn Herbert Chapman (1919-1953)

Sau khi được thăng hạng đầy tranh cãi, Arsenal bắt đầu củng cố vị thế của mình ở giải đấu cao nhất. Việc chuyển đến Highbury, gần trung tâm London hơn, giúp lượng khán giả tăng vọt và tình hình tài chính của câu lạc bộ dần ổn định. Tuy nhiên, thành công trên sân cỏ vẫn chưa đến ngay lập tức. Bước ngoặt thực sự chỉ xảy ra vào năm 1925 khi Arsenal bổ nhiệm Herbert Chapman làm huấn luyện viên trưởng.

Chapman đến Arsenal với danh tiếng lẫy lừng sau khi đưa Huddersfield Town đến hai chức vô địch quốc gia liên tiếp (1923–24, 1924–25). Ông được xem là một nhà cách mạng thực sự của bóng đá. Chapman không chỉ mang đến tư duy chiến thuật mới mẻ mà còn thực hiện những thay đổi mang tính đột phá trong quản lý và vận hành câu lạc bộ.

Về chiến thuật, Chapman nổi tiếng với việc hoàn thiện và phổ biến sơ đồ chiến thuật “WM” (3-2-2-3), một hệ thống giúp cân bằng giữa tấn công và phòng ngự, đối phó hiệu quả với sự thay đổi của luật việt vị năm 1925. Ông cũng là người tiên phong trong nhiều lĩnh vực khác:

• Số áo cầu thủ: Chapman ủng hộ mạnh mẽ việc đánh số áo cho cầu thủ để khán giả dễ dàng nhận diện, một ý tưởng ban đầu gây tranh cãi nhưng sau đó trở thành tiêu chuẩn.
• Đèn pha: Ông cho lắp đặt hệ thống đèn pha tại Highbury, cho phép tổ chức các trận đấu vào buổi tối, dù ban đầu chỉ là các trận giao hữu.
• Màu áo: Chính Chapman đã đề xuất thêm tay áo màu trắng vào chiếc áo đỏ truyền thống của Arsenal, tạo nên bộ trang phục biểu tượng tồn tại đến ngày nay. Ông cũng đổi màu đỏ sẫm ban đầu thành màu đỏ tươi sáng hơn.
• Đổi tên ga tàu điện ngầm: Ông vận động thành công để ga tàu điện ngầm Gillespie Road gần sân Highbury được đổi tên thành “Arsenal” vào năm 1932, một trường hợp độc nhất vô nhị thời bấy giờ.

Trên thị trường chuyển nhượng, Chapman thể hiện sự sắc sảo khi mang về những ngôi sao hàng đầu như tiền vệ kiến thiết Alex James và tiền đạo cánh huyền thoại Cliff Bastin. Dưới sự dẫn dắt của ông, Arsenal vươn lên thành thế lực thống trị bóng đá Anh thập niên 1930. Danh hiệu lớn đầu tiên đến vào năm 1930 với chức vô địch Cúp FA sau khi đánh bại chính đội bóng cũ của Chapman, Huddersfield Town, trong trận chung kết. Tiếp theo đó là hai chức vô địch quốc gia vào các mùa giải 1930–31 và 1932–33. Arsenal thời kỳ này được mệnh danh là “Câu lạc bộ Ngân hàng Anh” (Bank of England club) bởi sự giàu có và vị thế thống trị của họ.

Bi kịch xảy ra vào tháng 1 năm 1934 khi Herbert Chapman đột ngột qua đời vì bệnh viêm phổi ở tuổi 55. Sự ra đi của ông là một mất mát to lớn, nhưng di sản ông để lại là vô giá. Những người kế nhiệm, Joe Shaw (tạm quyền) và sau đó là George Allison, đã tiếp nối thành công dựa trên nền tảng vững chắc mà Chapman xây dựng. Arsenal giành thêm ba chức vô địch quốc gia nữa vào các mùa 1933–34, 1934–35 và 1937–38, cùng với một Cúp FA năm 1936. Đội hình với những Bastin, James, Ted Drake, Eddie Hapgood, George Male… đã tạo nên một trong những giai đoạn huy hoàng nhất lịch sử câu lạc bộ.

Chiến tranh Thế giới thứ hai bùng nổ đã làm gián đoạn đà phát triển của Arsenal. Giải đấu bị tạm dừng, nhiều cầu thủ phải ra chiến trường, và sân Highbury bị trưng dụng làm trạm sơ cứu và bị hư hại do bom đạn. Sau chiến tranh, Arsenal mất một thời gian để xây dựng lại. Dưới sự dẫn dắt của Tom Whittaker, người từng là trợ lý của Chapman, câu lạc bộ có được giai đoạn thành công thứ hai, giành chức vô địch quốc gia các mùa 1947–48 và 1952–53, cùng Cúp FA năm 1950. Tuy nhiên, cái chết đột ngột của Whittaker vào năm 1956 đánh dấu sự kết thúc của một kỷ nguyên vàng.

Giai Đoạn Thăng Trầm và Sự Trỗi Dậy Dưới Thời Bertie Mee (1953-1986)

Sau chức vô địch năm 1953, Arsenal bước vào một thời kỳ tương đối trầm lắng. Câu lạc bộ không còn duy trì được sức mạnh và sức hấp dẫn như trước. Những năm 1950 và 1960 chứng kiến Arsenal chỉ là một đội bóng tầm trung ở giải Hạng Nhất, không thể cạnh tranh các danh hiệu lớn. Việc bổ nhiệm cựu đội trưởng đội tuyển Anh Billy Wright làm huấn luyện viên từ 1962 đến 1966 cũng không mang lại sự khởi sắc như mong đợi.

Sự thay đổi chỉ đến vào năm 1966 khi ban lãnh đạo đưa ra một quyết định bất ngờ: bổ nhiệm Bertie Mee, người đang là nhà vật lý trị liệu của câu lạc bộ, làm huấn luyện viên trưởng. Mee, dù thiếu kinh nghiệm huấn luyện đỉnh cao, đã tập hợp được một đội ngũ trợ lý tài năng như Don Howe và Dave Sexton, đồng thời xây dựng một đội hình kỷ luật và đoàn kết.

Sau hai lần về nhì đáng tiếc ở Cúp Liên đoàn Anh (1968, 1969), Mee đã dẫn dắt Arsenal đến danh hiệu châu Âu đầu tiên trong lịch sử: Cúp Inter-Cities Fairs (tiền thân của Cúp UEFA/Europa League) mùa giải 1969-70. Họ đã lội ngược dòng ngoạn mục trước Anderlecht của Bỉ trong trận chung kết (thua 1-3 lượt đi, thắng 3-0 lượt về).

Đỉnh cao dưới thời Bertie Mee đến ở mùa giải 1970-71. Arsenal làm nên lịch sử khi giành cú đúp danh hiệu đầu tiên: Vô địch quốc gia (First Division) và Cúp FA. Cuộc đua vô địch quốc gia diễn ra nghẹt thở đến vòng đấu cuối cùng, khi Arsenal cần một chiến thắng hoặc trận hòa không bàn thắng trên sân của đối thủ trực tiếp và kình địch Tottenham Hotspur. Bàn thắng duy nhất của Ray Kennedy đã mang về chức vô địch đầy kịch tính. Chỉ vài ngày sau, họ đánh bại Liverpool 2-1 sau hiệp phụ trong trận chung kết Cúp FA tại Wembley, với bàn thắng quyết định của Charlie George trở thành một khoảnh khắc biểu tượng. Đội hình với những Bob Wilson, Pat Rice, Frank McLintock (đội trưởng), Peter Storey, George Armstrong, George Graham, Ray Kennedy và Charlie George đã đi vào huyền thoại.

Tuy nhiên, sau đỉnh cao đó, Arsenal không duy trì được sự ổn định. Họ về nhì Cúp FA năm 1972 và á quân giải quốc gia năm 1973, nhưng dần sa sút sau đó. Bertie Mee từ chức vào năm 1976.

Người kế nhiệm ông là Terry Neill, cựu cầu thủ và đội trưởng Arsenal, trở thành huấn luyện viên trẻ nhất lịch sử câu lạc bộ khi mới 34 tuổi. Neill mang về những bản hợp đồng chất lượng như Malcolm Macdonald và thủ môn huyền thoại Pat Jennings (từ kình địch Tottenham), đồng thời phát triển các tài năng trẻ như Liam Brady và Frank Stapleton. Dưới thời Neill, Arsenal lọt vào ba trận chung kết Cúp FA liên tiếp (1978, 1979, 1980). Họ thua Ipswich Town năm 1978 và West Ham United (khi đó ở Hạng Nhì) năm 1980, nhưng đã có một chiến thắng đáng nhớ năm 1979. Trận chung kết năm đó với Manchester United được xem là một trong những trận đấu kinh điển nhất lịch sử Cúp FA, khi Arsenal dẫn 2-0, bị gỡ hòa 2-2 ở những phút cuối, nhưng Alan Sunderland đã ghi bàn quyết định ở phút 89, mang về chiến thắng 3-2 nghẹt thở.

Mùa giải 1979-80, Arsenal cũng lọt vào trận chung kết Cúp C2 châu Âu (European Cup Winners’ Cup) nhưng để thua Valencia trên chấm luân lưu sau trận hòa 0-0. Thành công này đánh dấu điểm sáng cuối cùng của Neill, khi đội bóng bắt đầu đi xuống vào đầu thập niên 80. Neill bị sa thải vào tháng 12 năm 1983.

Phục Hưng Dưới Thời George Graham: Phòng Ngự Thép và Vinh Quang (1986-1995)

Sau vài năm dưới sự dẫn dắt của Don Howe (người kế nhiệm Neill), Arsenal một lần nữa tìm đến một cựu cầu thủ để vực dậy đội bóng. Năm 1986, George Graham, thành viên của đội hình giành cú đúp năm 1971, trở lại Highbury trên cương vị huấn luyện viên trưởng. Graham nhanh chóng tạo dựng dấu ấn với triết lý bóng đá thực dụng, kỷ luật và chú trọng phòng ngự. Hàng phòng ngự trứ danh với Lee Dixon, Nigel Winterburn, Steve Bould và đội trưởng Tony Adams trở thành nền tảng cho thành công của Arsenal thời kỳ này. Lối chơi chắc chắn, đôi khi bị chỉ trích là nhàm chán (“Boring, Boring Arsenal”), nhưng lại cực kỳ hiệu quả. Câu hát “One-Nil to the Arsenal” (1-0 cho Arsenal) trở nên phổ biến, phản ánh khả năng giành chiến thắng tối thiểu của đội bóng.

Ngay mùa giải đầu tiên (1986-87), Graham đã mang về danh hiệu Cúp Liên đoàn Anh sau khi đánh bại Liverpool trong trận chung kết. Đây là danh hiệu đầu tiên của Arsenal sau 8 năm.

Đỉnh cao dưới thời Graham là chức vô địch quốc gia mùa giải 1988-89, được quyết định theo một kịch bản không tưởng. Ở vòng đấu cuối cùng, Arsenal cần phải thắng Liverpool với cách biệt 2 bàn ngay tại Anfield để giành chức vô địch. Liverpool khi đó đang là thế lực thống trị và chưa thua với cách biệt 2 bàn tại Anfield trong suốt 3 năm. Alan Smith mở tỷ số cho Arsenal, và khi trận đấu bước vào phút bù giờ, Michael Thomas đã ghi bàn thắng vàng ở đúng giây cuối cùng, ấn định tỷ số 2-0 và mang về chức vô địch nghẹt thở nhất lịch sử bóng đá Anh cho Pháo thủ. Khoảnh khắc này được tái hiện trong bộ phim “Fever Pitch”.

Hai năm sau, mùa giải 1990-91, Arsenal tiếp tục vô địch quốc gia một cách thuyết phục, chỉ để thua duy nhất một trận trong cả mùa giải. Graham tiếp tục bổ sung những cầu thủ chất lượng như David Seaman và Ian Wright, người sau này trở thành chân sút vĩ đại nhất lịch sử câu lạc bộ (trước khi bị Thierry Henry vượt qua).

Mùa giải 1992-93, Arsenal trở thành đội bóng Anh đầu tiên giành cú đúp cúp quốc nội: Cúp FA và Cúp Liên đoàn Anh, đều đánh bại Sheffield Wednesday trong các trận chung kết (trận chung kết Cúp FA phải đá lại).

Thành công tiếp nối trên đấu trường châu Âu. Mùa giải 1993-94, Arsenal giành danh hiệu châu lục thứ hai trong lịch sử: Cúp C2 châu Âu (UEFA Cup Winners’ Cup). Với hàng phòng ngự thép trứ danh, họ đánh bại nhà vô địch nước Ý Parma với tỷ số 1-0 trong trận chung kết tại Copenhagen nhờ bàn thắng duy nhất của Alan Smith.

Tuy nhiên, uy tín của George Graham bị tổn hại nghiêm trọng khi ông bị phát hiện nhận tiền hoa hồng bất hợp pháp (khoảng £425,000) từ người đại diện Rune Hauge trong các vụ chuyển nhượng cầu thủ John Jensen và Pål Lydersen. Vụ bê bối này dẫn đến việc Graham bị sa thải vào tháng 2 năm 1995, kết thúc một kỷ nguyên thành công nhưng cũng đầy tranh cãi. Người kế nhiệm Bruce Rioch chỉ tại vị một mùa giải trước khi rời đi do bất đồng với ban lãnh đạo.

Cuộc Cách Mạng Của Arsène Wenger: “Le Professeur” và Kỷ Nguyên Invincibles (1996-2018)

Tháng 9 năm 1996, Arsenal đưa ra một quyết định gây ngạc nhiên lớn khi bổ nhiệm Arsène Wenger, một huấn luyện viên người Pháp ít được biết đến ở Anh khi đó (đang dẫn dắt CLB Nagoya Grampus Eight ở Nhật Bản), làm huấn luyện viên trưởng. Đây là lần đầu tiên Arsenal có một huấn luyện viên ngoài Vương quốc Anh và Ireland. Sự xuất hiện của Wenger, với biệt danh “Le Professeur” (Giáo sư), đã mở ra một chương mới huy hoàng và mang tính cách mạng trong lịch sử câu lạc bộ.

Wenger không chỉ là một nhà cầm quân tài ba mà còn là một nhà quản lý, một nhà khoa học thể thao thực thụ. Ông áp dụng những phương pháp huấn luyện tiên tiến, thay đổi chế độ ăn uống, dinh dưỡng và tập luyện của cầu thủ một cách khoa học. Ông cũng nổi tiếng với con mắt tinh tường trên thị trường chuyển nhượng, mang về những tài năng trẻ hoặc những cầu thủ chưa thành danh từ khắp nơi trên thế giới (đặc biệt là Pháp) và biến họ thành những ngôi sao hàng đầu như Patrick Vieira, Nicolas Anelka, Emmanuel Petit, Thierry Henry, Robert Pirès, Freddie Ljungberg, Sol Campbell (từ Tottenham), Kolo Touré, Cesc Fàbregas…

Về lối chơi, Wenger từ bỏ triết lý phòng ngự thực dụng của Graham, xây dựng một Arsenal tấn công tổng lực, đẹp mắt, tốc độ và đầy kỹ thuật. Ngay mùa giải trọn vẹn đầu tiên (1997-98), Wenger đã dẫn dắt Arsenal giành cú đúp Premier League và Cúp FA lần thứ hai trong lịch sử. Ông lặp lại thành tích này vào mùa giải 2001-02.

Đỉnh cao chói lọi nhất dưới triều đại Wenger là mùa giải 2003-04. Arsenal làm nên điều không tưởng khi vô địch Premier League với thành tích bất bại sau 38 vòng đấu (26 thắng, 12 hòa). Đội hình gồm những Henry, Bergkamp, Vieira, Pirès, Ljungberg, Campbell, Lauren, Ashley Cole, Gilberto Silva, Jens Lehmann… được mệnh danh là “The Invincibles” (Đội bóng bất bại) và được trao tặng chiếc cúp Premier League phiên bản đặc biệt bằng vàng. Thành tích này là một phần của chuỗi 49 trận bất bại liên tiếp tại Premier League kéo dài từ tháng 5 năm 2003 đến tháng 10 năm 2004, một kỷ lục của bóng đá Anh vẫn tồn tại đến ngày nay.

“Chuyên gia chiến thuật bóng đá Việt Nam, BLV Quang Huy, nhận định: ‘Đội hình Invincibles của Wenger không chỉ bất bại, họ chơi thứ bóng đá làm say đắm lòng người. Tốc độ, kỹ thuật, sự ăn ý và khả năng kết liễu đối thủ của Henry, Bergkamp, Pirès… đã định nghĩa lại chuẩn mực của bóng đá tấn công ở Premier League.'”

Ngoài các chức vô địch Premier League (1998, 2002, 2004), Wenger còn mang về cho Arsenal thêm 5 chiếc Cúp FA nữa (2003, 2005, 2014, 2015, 2017), giúp Arsenal trở thành câu lạc bộ giàu thành tích nhất lịch sử giải đấu này (14 lần vô địch) và bản thân Wenger cũng trở thành HLV đoạt Cúp FA nhiều nhất (7 lần).

Trên đấu trường châu Âu, Arsenal dưới thời Wenger thường xuyên góp mặt ở Champions League. Thành tích tốt nhất là lọt vào trận chung kết mùa giải 2005-06 tại Paris. Dù chơi thiếu người từ sớm (thủ môn Lehmann nhận thẻ đỏ), Arsenal vẫn vượt lên dẫn trước Barcelona nhưng cuối cùng để thua ngược 1-2 đầy tiếc nuối. Đây là lần đầu tiên một câu lạc bộ London vào chung kết Cúp C1/Champions League. Họ cũng vào chung kết Cúp UEFA năm 2000 nhưng thua Galatasaray trên chấm luân lưu.

Năm 2006, Arsenal chia tay sân Highbury huyền thoại sau 93 năm gắn bó để chuyển đến sân vận động mới hiện đại Emirates. Việc xây sân vận động mới với chi phí lớn được cho là một trong những nguyên nhân khiến Arsenal phải thắt chặt chi tiêu, bán đi nhiều ngôi sao và trải qua giai đoạn gần 9 năm không danh hiệu lớn (từ Cúp FA 2005 đến Cúp FA 2014). Dù vậy, họ vẫn duy trì được vị thế trong top 4 Premier League và thường xuyên dự Champions League trong suốt giai đoạn này.

Những năm cuối của Wenger chứng kiến sự sa sút về thành tích. Mùa giải 2016-17, Arsenal lần đầu tiên dưới thời ông bị văng khỏi top 4 Premier League. Áp lực từ người hâm mộ ngày càng tăng. Tháng 4 năm 2018, Arsène Wenger tuyên bố sẽ chia tay câu lạc bộ vào cuối mùa giải, khép lại triều đại 22 năm đầy huy hoàng và biến động. Ông được xem là huấn luyện viên vĩ đại nhất lịch sử Arsenal, người đã thay đổi bộ mặt câu lạc bộ và có ảnh hưởng sâu sắc đến bóng đá Anh.

Thời Kỳ Hậu Wenger: Tìm Lại Bản Sắc Dưới Triều Đại Mới (2018-nay)

Sau sự ra đi của tượng đài Arsène Wenger, Arsenal bước vào một giai đoạn chuyển giao đầy thử thách. Ban lãnh đạo quyết định thay đổi cấu trúc quản lý, bổ nhiệm Unai Emery, chiến lược gia người Tây Ban Nha từng thành công với Sevilla ở Europa League, làm huấn luyện viên trưởng vào tháng 5 năm 2018.

Mùa giải đầu tiên dưới thời Emery (2018-19) khởi đầu khá hứa hẹn với chuỗi 22 trận bất bại trên mọi đấu trường. Tuy nhiên, đội bóng hụt hơi ở giai đoạn cuối, chỉ về đích thứ 5 tại Premier League và bỏ lỡ cơ hội trở lại Champions League. Niềm hy vọng cuối cùng là trận chung kết Europa League, nhưng Arsenal lại thảm bại 1-4 trước đối thủ cùng thành phố Chelsea tại Baku.

Mùa giải 2019-20 bắt đầu với nhiều kỳ vọng sau khi Arsenal phá kỷ lục chuyển nhượng để mang về Nicolas Pépé. Tuy nhiên, thành tích bết bát trên sân cỏ, lối chơi thiếu định hình và sự bất ổn trong phòng thay đồ khiến Emery bị sa thải vào tháng 11 năm 2019 sau chuỗi 7 trận không thắng. Cựu cầu thủ Freddie Ljungberg được bổ nhiệm làm huấn luyện viên tạm quyền trong thời gian ngắn.

Tháng 12 năm 2019, Arsenal quyết định đặt niềm tin vào một người cũ khác: Mikel Arteta. Cựu đội trưởng của Pháo thủ, khi đó đang là trợ lý cho Pep Guardiola tại Manchester City, trở lại Emirates với vai trò huấn luyện viên trưởng. Arteta đối mặt với một đội hình thiếu cân bằng và tinh thần rệu rã. Dù gặp nhiều khó khăn và chỉ kết thúc mùa giải Premier League ở vị trí thứ 8 (thấp nhất từ năm 1995), Arteta đã tạo dấu ấn mạnh mẽ khi dẫn dắt Arsenal đến chức vô địch Cúp FA lần thứ 14, đánh bại Manchester City ở bán kết và Chelsea 2-1 trong trận chung kết tại Wembley.

Danh hiệu này mang lại niềm tin và giúp Arteta củng cố quyền lực. Ông tiếp tục giúp đội giành Siêu cúp Anh 2020 sau khi thắng Liverpool trên chấm luân lưu. Tuy nhiên, mùa giải 2020-21 tiếp tục là một thử thách khi Arsenal lại về đích thứ 8 tại Premier League và lần đầu tiên sau 25 năm không được dự cúp châu Âu.

Arteta bắt đầu cuộc cách mạng nhân sự mạnh mẽ, trẻ hóa đội hình và xây dựng lối chơi dựa trên nền tảng kỷ luật, cường độ cao và kiểm soát bóng. Những tài năng trẻ như Bukayo Saka, Emile Smith Rowe, Gabriel Martinelli được trao cơ hội và tỏa sáng. CLB cũng mạnh tay đầu tư vào các bản hợp đồng chất lượng như Thomas Partey, Ben White, Martin Ødegaard, Gabriel Jesus, Oleksandr Zinchenko và Declan Rice.

Mùa giải 2021-22 chứng kiến sự tiến bộ rõ rệt khi Arsenal cạnh tranh quyết liệt cho vị trí top 4 nhưng lại hụt hơi ở những vòng cuối cùng, về đích thứ 5 và giành vé dự Europa League.

Mùa giải 2022-23 là bước đột phá lớn. Với đội hình trẻ trung và đầy nhiệt huyết, Arsenal của Arteta dẫn đầu bảng xếp hạng Premier League trong phần lớn thời gian của mùa giải, chơi thứ bóng đá tấn công hấp dẫn và hiệu quả. Dù cuối cùng bị Manchester City vượt qua và về nhì, đây là thành tích tốt nhất của họ sau nhiều năm, giúp đội trở lại đấu trường Champions League danh giá và khẳng định sự trở lại của một thế lực. Họ lập kỷ lục là đội dẫn đầu lâu nhất trong một mùa giải Premier League mà không vô địch.

Mùa giải 2023-24, Arsenal tiếp tục là đối trọng chính của Manchester City trong cuộc đua vô địch. Họ khởi đầu mùa giải bằng chiến thắng trước chính Man City ở trận tranh Siêu cúp Anh. Dù một lần nữa về nhì với số điểm kỷ lục (89 điểm) trong kỷ nguyên Premier League của CLB (chỉ kém mùa Invincibles về thành tích bất bại), Arsenal cho thấy sự trưởng thành, bản lĩnh và một nền tảng vững chắc cho tương lai dưới sự dẫn dắt của Mikel Arteta. Cuộc đua song mã nghẹt thở đến vòng đấu cuối cùng cho thấy Pháo thủ đã thực sự tìm lại được vị thế của mình.

Biểu Tượng và Bản Sắc: Khẩu Pháo Thành London

Bản sắc của Arsenal được thể hiện rõ nét qua biểu tượng, màu áo và biệt danh “Pháo thủ”, tất cả đều mang đậm dấu ấn lịch sử và niềm tự hào của câu lạc bộ.

Lịch Sử Biểu Tượng (Crest): Từ Ba Khẩu Pháo Đến Thiết Kế Hiện Đại

Huy hiệu đầu tiên của Arsenal, khi còn mang tên Royal Arsenal vào năm 1888, khá phức tạp. Nó bao gồm ba khẩu pháo thần công hướng lên trên, nhìn từ trên xuống, đặt trên một tấm khiên có nền đỏ. Phía trên là đầu một con sư tử và dưới cùng là dải băng ghi tên “The Royal Arsenal”. Ba khẩu pháo này tương tự như huy hiệu của Khu Metropolitan vùng Woolwich, nơi câu lạc bộ được thành lập.

Sau khi chuyển đến Highbury năm 1913 và đổi tên thành “The Arsenal”, huy hiệu này dần không còn được sử dụng. Phải đến năm 1922, câu lạc bộ mới giới thiệu một huy hiệu chính thức khác: một khẩu pháo duy nhất, hướng về phía Đông, với dòng chữ “The Gunners” bên dưới. Chỉ ba năm sau, năm 1925, huy hiệu lại được thay đổi, lần này khẩu pháo mảnh hơn, hướng về phía Tây và dòng chữ “The Gunners” được khắc bên cạnh nòng pháo.

Bước ngoặt lớn đến vào năm 1949 khi câu lạc bộ giới thiệu huy hiệu “Victoria Concordia Crescit” (Chiến thắng đến từ sự hài hòa), được thiết kế bởi biên tập viên chương trình thi đấu Harry Homer. Huy hiệu này có hình dạng tấm khiên quen thuộc hơn. Khẩu pháo vẫn hướng về phía Tây, đặt trên nền đỏ có khắc tên “Arsenal” màu trắng theo phong cách Gothic. Phía trên là biểu tượng của Khu Islington (một ermine trên dải băng) và dưới cùng là dải băng ghi khẩu hiệu tiếng Latin nổi tiếng. Đây là lần đầu tiên huy hiệu có màu sắc rõ ràng (đỏ, xanh lá cây và vàng gold) và trở thành biểu tượng chính thức của CLB trong hơn nửa thế kỷ. Tuy nhiên, qua thời gian, có nhiều biến thể nhỏ của huy hiệu này được sử dụng, khiến việc đăng ký bản quyền gặp khó khăn.

Để giải quyết vấn đề bản quyền và hiện đại hóa hình ảnh, Arsenal đã giới thiệu huy hiệu mới vào năm 2002, thiết kế đang được sử dụng cho đến ngày nay. Huy hiệu này có kiểu dáng đơn giản, hiện đại với các đường cong mượt mà. Khẩu pháo được quay lại hướng về phía Đông, màu vàng gold nổi bật trên nền đỏ đặc trưng của Arsenal. Tên câu lạc bộ “Arsenal” được viết bằng kiểu chữ sans-serif hiện đại phía trên khẩu pháo. Màu xanh lá cây và phong cách Gothic bị loại bỏ, thay vào đó là màu xanh dương đậm viền ngoài và một chút màu trắng. Dù ban đầu vấp phải sự chỉ trích từ một bộ phận người hâm mộ vì cho rằng nó làm mất đi tính lịch sử và truyền thống, huy hiệu này đã trở nên quen thuộc và được chấp nhận rộng rãi, đồng thời giúp CLB bảo vệ tốt hơn hình ảnh thương hiệu của mình.

Nhân dịp kỷ niệm 125 năm thành lập (mùa giải 2011-12), Arsenal đã sử dụng một phiên bản huy hiệu đặc biệt trên áo đấu. Huy hiệu này chủ yếu màu trắng, bao quanh bởi 15 lá sồi bên trái (tượng trưng cho 15 thành viên sáng lập gặp nhau tại quán Royal Oak) và 15 lá nguyệt quế bên phải (tượng trưng cho 6 xu được trả bởi những người sáng lập và biểu thị sức mạnh). Khẩu hiệu “Forward” (Tiến lên) được đặt ở vị trí trung tâm phía dưới cùng.

Gần đây, từ mùa giải 2021-22, nhà cung cấp Adidas đã bắt đầu sử dụng lại hình ảnh khẩu pháo đơn giản (cannon logo) trên các bộ trang phục sân khách và thứ ba. Đến mùa giải 2024-25, lần đầu tiên kể từ năm 2002, cả ba bộ trang phục thi đấu chính thức đều chỉ có logo khẩu pháo, không có huy hiệu đầy đủ, cho thấy sự trở lại của một biểu tượng tối giản và mạnh mẽ.

Màu Áo Đỏ Trắng Biểu Tượng: Di Sản Từ Herbert Chapman

Màu áo sân nhà của Arsenal – thân áo đỏ tươi và tay áo trắng – là một trong những bộ trang phục mang tính biểu tượng và dễ nhận biết nhất trong thế giới bóng đá. Nguồn gốc của màu đỏ bắt nguồn từ những ngày đầu thành lập. Khi đội Dial Square mới ra đời và thiếu trang phục, hai thành viên sáng lập là Fred Beardsley và Morris Bates, những người từng chơi cho Nottingham Forest, đã liên hệ với đội bóng cũ để xin trợ giúp. Nottingham Forest đã gửi tặng một bộ trang phục màu đỏ sẫm (garnet red). Arsenal đã sử dụng màu đỏ này, kết hợp với quần trắng và tất xanh hoặc đen, trong những thập kỷ đầu tiên.

Sự thay đổi mang tính biểu tượng đến vào năm 1933 dưới thời Herbert Chapman. Muốn đội bóng của mình trông nổi bật và hiện đại hơn, Chapman đã quyết định thêm tay áo màu trắng vào chiếc áo đỏ và đổi màu đỏ sẫm thành màu đỏ tươi sáng hơn (pillar box red). Có hai giai thoại về nguồn gốc của ý tưởng này: một là Chapman nhìn thấy một CĐV mặc áo len đỏ không tay bên ngoài áo sơ mi trắng; hai là ông lấy cảm hứng từ trang phục của họa sĩ biếm họa Tom Webster, người bạn chơi golf của ông. Dù lý do thực sự là gì, bộ trang phục đỏ-trắng này đã trở thành màu áo truyền thống của Arsenal kể từ đó.

Chỉ có hai giai đoạn ngắn Arsenal không mặc áo đỏ tay trắng trên sân nhà:

• Mùa giải 1966-67: Họ thử nghiệm mặc áo toàn đỏ, nhưng không được CĐV ưa chuộng và nhanh chóng quay lại thiết kế cũ.
• Mùa giải 2005-06: Mùa giải cuối cùng tại Highbury, Arsenal mặc áo màu đỏ sẫm (redcurrant) giống như màu áo năm 1913 để tri ân sân vận động lịch sử, trước khi trở lại màu đỏ tươi quen thuộc khi chuyển sang Emirates.

Màu áo của Arsenal đã truyền cảm hứng cho ít nhất ba câu lạc bộ khác:

• Sparta Prague (CH Séc): Năm 1909, chủ tịch CLB này sau khi xem Arsenal thi đấu đã quyết định đổi màu áo của đội sang màu đỏ sẫm tương tự.
• Hibernian (Scotland): Năm 1938, họ áp dụng thiết kế tay áo trắng tương tự Arsenal vào bộ trang phục xanh lá cây của mình.
• Sporting Clube de Braga (Bồ Đào Nha): Sau chuyến thăm Highbury vào những năm 1920, HLV của Braga đã quyết định đổi trang phục màu xanh lá của CLB thành áo đỏ tay trắng giống hệt Arsenal, khiến họ có biệt danh “Os Arsenalistas” (Những người Arsenal).

Trang Phục Sân Khách: Màu Vàng Xanh “May Mắn” và Những Biến Thể

Trong nhiều năm, trang phục sân khách truyền thống của Arsenal là áo trắng và quần đen hoặc trắng. Tuy nhiên, bước ngoặt đến vào mùa giải 1969-70 khi họ giới thiệu bộ trang phục sân khách màu vàng (áo) và xanh dương (quần). Bộ đồ này đã trở nên bất tử khi Arsenal mặc nó trong trận chung kết Cúp FA 1971, nơi họ hoàn tất cú đúp lịch sử.

Màu vàng và xanh dương sau đó được coi là màu “may mắn” của Arsenal, đặc biệt là trong các trận chung kết Cúp FA cuối thập niên 1970. Dù có những thay đổi (như bộ xanh lá cây/xanh navy mùa 1982-83), màu vàng-xanh vẫn thường xuyên được sử dụng làm màu áo sân khách.

Kể từ khi Nike trở thành nhà tài trợ áo đấu năm 1994 và sau đó là Puma và Adidas, các thiết kế áo sân khách và áo thứ ba của Arsenal trở nên đa dạng hơn rất nhiều để đáp ứng thị trường. Màu xanh dương (với các sắc độ khác nhau) vẫn là lựa chọn phổ biến, nhưng cũng có những bộ trang phục đáng nhớ với màu vàng gold, xám, đen, hồng, tím… Tuy nhiên, màu vàng và xanh dương vẫn thường xuyên được làm mới và quay trở lại, gợi nhớ về những giai đoạn thành công trong quá khứ.

Nhà Cung Cấp và Tài Trợ Áo Đấu: Lịch Sử Hợp Tác

Lịch sử trang phục thi đấu của Arsenal gắn liền với nhiều thương hiệu thể thao và nhà tài trợ danh tiếng.

Hợp đồng tài trợ áo đấu đầu tiên của Arsenal là với hãng điện tử Nhật Bản JVC vào năm 1981. Sau đó là các thương hiệu Sega (với sản phẩm Dreamcast), O2 (hãng viễn thông), và từ năm 2006 đến nay là hãng hàng không Emirates. Hợp đồng với Emirates không chỉ bao gồm tài trợ áo đấu mà còn cả quyền đặt tên sân vận động, là một trong những hợp đồng tài trợ lớn nhất lịch sử bóng đá Anh khi được ký kết. Từ năm 2018, Arsenal có thêm nhà tài trợ trên tay áo là “Visit Rwanda” (Cục Xúc tiến Du lịch Rwanda). Các nhà cung cấp trang phục nổi tiếng bao gồm Bukta, Umbro, Adidas (hai giai đoạn), Nike và Puma trước khi Adidas quay trở lại từ năm 2019 với những bản hợp đồng và thiết kế được đánh giá cao.

Sân Vận Động: Từ Highbury Huyền Thoại Đến Emirates Hiện Đại

Sân vận động không chỉ là nơi thi đấu mà còn là linh hồn, là chứng nhân lịch sử của một câu lạc bộ. Arsenal may mắn sở hữu hai trong số những sân vận động mang tính biểu tượng nhất của bóng đá Anh: Highbury và Emirates.

Những Ngôi Nhà Đầu Tiên: Manor Ground và Invicta Ground

Khi còn ở Woolwich, sân nhà chính của Arsenal là Manor Ground ở Plumstead. Ban đầu chỉ là một khu đất trống, câu lạc bộ đã cải tạo nó để đủ tiêu chuẩn tham dự Football League năm 1893. Họ thi đấu tại đây trong phần lớn thời gian ở Nam London, ngoại trừ giai đoạn 1890-1893 khi chuyển sang sân Invicta Ground gần đó.

Highbury: “Ngôi Nhà Của Bóng Đá” (The Home of Football)

Năm 1913, Arsenal thực hiện cuộc di dời lịch sử đến Bắc London và xây dựng sân vận động Highbury (tên chính thức là Arsenal Stadium). Sân được thiết kế ban đầu bởi Archibald Leitch, kiến trúc sư sân vận động nổi tiếng nhất thời bấy giờ, với một khán đài chính và ba mặt sân lộ thiên.

Dưới thời Herbert Chapman vào thập niên 1930, Highbury trải qua một cuộc đại trùng tu ngoạn mục, biến nó thành một trong những sân vận động hiện đại và đẹp nhất thế giới lúc bấy giờ. Khán đài phía Tây (West Stand) hoàn thành năm 1932 và khán đài phía Đông (East Stand) hoàn thành năm 1936 được xây dựng theo phong cách Art Deco độc đáo, với các tiện nghi sang trọng như sưởi ấm dưới sàn và phòng tắm riêng cho cầu thủ. Khán đài phía Bắc (North Bank) được xây dựng mái che, còn khán đài phía Nam nổi tiếng với chiếc đồng hồ lớn nên được gọi là Clock End.

Highbury từng có sức chứa lên đến hơn 60.000 khán giả (cao nhất là 73.295 người trong trận gặp Sunderland năm 1935), nhưng sau thảm họa Hillsborough và báo cáo Taylor yêu cầu các sân vận động phải có ghế ngồi hoàn toàn, sức chứa của Highbury bị giảm xuống chỉ còn hơn 38.000 vào đầu những năm 1990. Điều này tạo ra áp lực lớn về doanh thu bán vé, đặc biệt khi bóng đá bước vào kỷ nguyên Premier League và Champions League bùng nổ. Việc mở rộng Highbury gặp nhiều khó khăn do khán đài Đông là công trình được xếp hạng bảo tồn cấp II và các mặt còn lại bị bao quanh bởi khu dân cư.

Trong những năm cuối, dù sức chứa hạn chế, Highbury vẫn nổi tiếng với bầu không khí cuồng nhiệt và mặt cỏ hoàn hảo, được mệnh danh là “Ngôi nhà của bóng đá”. Trận đấu cuối cùng tại Highbury diễn ra vào ngày 7 tháng 5 năm 2006, khi Arsenal đánh bại Wigan Athletic 4-2, với cú hat-trick của Thierry Henry. Sau khi Arsenal chuyển đi, khu vực sân Highbury được tái phát triển thành khu căn hộ cao cấp Highbury Square, giữ lại kiến trúc Art Deco của khán đài Đông và Tây.

Trong hai mùa giải 1998-99 và 1999-2000, do sức chứa của Highbury bị giảm thêm bởi các quy định của UEFA về biển quảng cáo, Arsenal đã chọn sân vận động Wembley làm sân nhà cho các trận đấu tại Champions League để tối đa hóa doanh thu.

Sân Vận Động Emirates: Biểu Tượng Của Kỷ Nguyên Mới

Nhận thấy sự cần thiết phải có một sân vận động lớn hơn để cạnh tranh tài chính với các đối thủ hàng đầu, Arsenal bắt đầu lên kế hoạch xây dựng sân mới vào cuối những năm 1990. Sau khi xem xét nhiều địa điểm, khu đất công nghiệp Ashburton Grove, chỉ cách Highbury khoảng 500m về phía Tây Nam, được chọn làm nơi xây dựng.

Dự án gặp nhiều trở ngại về quy hoạch và tài chính, nhưng cuối cùng sân vận động mới đã được khởi công và hoàn thành vào tháng 7 năm 2006, kịp cho mùa giải 2006-07. Sân có sức chứa ban đầu là 60.361 chỗ ngồi (hiện tại khoảng 60.704), gần gấp đôi Highbury.

Sân được đặt tên là Emirates Stadium theo hợp đồng tài trợ khổng lồ trị giá khoảng 100 triệu Bảng với hãng hàng không Emirates. Dù một số CĐV ban đầu không thích việc sân mang tên nhà tài trợ và thích gọi là Ashburton Grove, cái tên Emirates đã trở nên quen thuộc. Hợp đồng đặt tên sân sẽ kéo dài ít nhất đến năm 2028.

Emirates là một sân vận động hiện đại bậc nhất thế giới, với thiết kế mái che lượn sóng ấn tượng, tầm nhìn tuyệt vời từ mọi chỗ ngồi và các tiện nghi cao cấp. Trong những năm qua, câu lạc bộ đã thực hiện nhiều nỗ lực “Arsenal hoá” sân vận động, bao gồm việc đặt tên các khán đài theo tên các khán đài cũ ở Highbury (North Bank, Clock End, East Stand, West Stand), dựng tượng các huyền thoại như Herbert Chapman, Tony Adams, Dennis Bergkamp, Thierry Henry, Ken Friar và Arsène Wenger bên ngoài sân, cùng các bức tranh tường lớn tôn vinh lịch sử và các cầu thủ vĩ đại của CLB.

Trung Tâm Huấn Luyện: Nơi Ươm Mầm Tài Năng

Từ năm 1999, các cầu thủ đội một của Arsenal tập luyện tại Trung tâm Huấn luyện London Colney (trước đây là Shenley Training Centre) ở Hertfordshire. Đây là một cơ sở hiện đại, được xây dựng dưới thời Arsène Wenger, với nhiều sân tập chất lượng cao, phòng gym, bể bơi, trung tâm y tế và phân tích dữ liệu. Trước đó, Arsenal từng tập luyện tại Highbury hoặc các cơ sở đi thuê.

Học viện bóng đá trẻ của Arsenal, Hale End Academy, dành cho các lứa tuổi U9 đến U16, cũng là một cơ sở vật chất hàng đầu. Các đội U18 và U21 (trước đây là đội dự bị) tập luyện tại London Colney và thi đấu các trận sân nhà tại Meadow Park, sân nhà của CLB Boreham Wood.

Cộng Đồng Cổ Động Viên “Gooners”: Trái Tim Của Pháo Thủ

Không có câu lạc bộ lớn nào tồn tại được nếu thiếu đi sự ủng hộ nhiệt thành từ các cổ động viên. Arsenal tự hào sở hữu một trong những lực lượng người hâm mộ đông đảo, trung thành và cuồng nhiệt nhất thế giới, thường được biết đến với cái tên “Gooners”.

Nguồn Gốc Biệt Danh “Gooners”

Biệt danh “Gooners” là một cách chơi chữ từ biệt danh chính thức của câu lạc bộ, “The Gunners” (Pháo thủ). Nguồn gốc chính xác của nó không hoàn toàn rõ ràng, nhưng nhiều người tin rằng nó bắt nguồn từ sự đối nghịch với biệt danh “Yids” mà một bộ phận CĐV Tottenham tự gọi (dù gây tranh cãi). “Gooners” mang hàm ý mạnh mẽ, cuồng nhiệt và có phần nổi loạn hơn so với “Gunners”. Ngày nay, chính các CĐV Arsenal tự hào gọi mình là Gooners.

Sự Cuồng Nhiệt và Trung Thành

Lượng CĐV Arsenal luôn rất đông đảo. Các trận đấu trên sân nhà tại Highbury và sau này là Emirates hầu như luôn trong tình trạng bán hết vé. Mùa giải 2007-08, lượng khán giả trung bình tại Emirates là 60.070 người/trận, cao thứ hai tại Anh và nằm trong top đầu châu Âu. Sự trung thành của Gooners thể hiện ngay cả trong những giai đoạn khó khăn của CLB.

Về mặt địa lý, lượng CĐV cốt lõi của Arsenal tập trung ở các khu vực Bắc London như Islington, Holloway, Highbury, Camden, Finsbury Park, Stoke Newington… Nơi đây có sự đa dạng về tầng lớp xã hội, từ lao động đến trung lưu và thượng lưu, phản ánh sự hấp dẫn rộng rãi của câu lạc bộ.

Tuy nhiên, sức hút của Arsenal vượt xa khỏi London. Nhờ thành công và lối chơi hấp dẫn dưới thời Wenger, cùng sự phát triển của truyền hình vệ tinh và internet, Arsenal đã xây dựng được một lượng fan khổng lồ trên toàn thế giới. Các báo cáo ước tính Arsenal có hàng chục triệu người hâm mộ toàn cầu, với các hội CĐV chính thức (Supporters’ Clubs) hoạt động sôi nổi ở hàng trăm quốc gia, bao gồm cả Việt Nam (AFCVN là một trong những hội CĐV lớn và hoạt động mạnh mẽ nhất).

Các tổ chức CĐV như Arsenal Independent Supporters’ Association (AISA) và Arsenal Supporters’ Trust (AST) đóng vai trò quan trọng trong việc đại diện tiếng nói của người hâm mộ, thúc đẩy sự tham gia và giám sát hoạt động của ban lãnh đạo. Văn hóa CĐV Arsenal cũng rất phong phú với các fanzine (tạp chí tự xuất bản) lâu đời như The Gooner, các trang blog, diễn đàn, podcast và kênh YouTube nổi tiếng (ví dụ: AFTV).

Trên khán đài, các Gooners nổi tiếng với những bài hát cổ động đặc trưng. Ngoài những bài hát phổ biến của bóng đá Anh, họ có những bài hát riêng như “One-Nil to the Arsenal” (theo giai điệu bài “Go West” của Village People), ban đầu mang tính chế nhạo lối chơi thực dụng thời Graham nhưng sau được hát một cách tự hào. Hay “Boring, Boring Arsenal”, cũng từng là lời chế nhạo từ CĐV đối thủ, nhưng đôi khi được chính Gooners hát một cách mỉa mai khi đội nhà đang chơi quá áp đảo.

Sự Kình Địch: Derby Bắc London và Những Cuộc Đối Đầu Nảy Lửa

Bóng đá luôn có những mối kình địch nảy lửa, và Arsenal không ngoại lệ.

• Derby Bắc London vs Tottenham Hotspur: Đây là trận derby khốc liệt và đáng chờ đợi nhất đối với các Gooners. Mối thù bắt nguồn từ việc Arsenal chuyển đến Highbury năm 1913, xâm phạm “lãnh địa” của Spurs, và càng bị đẩy lên cao trào sau vụ tranh cãi suất thăng hạng năm 1919. Kể từ đó, mỗi trận đấu giữa Arsenal và Tottenham luôn diễn ra trong bầu không khí căng thẳng, thù địch và đầy cảm xúc, cả trên sân cỏ lẫn trên khán đài. “St Totteringham’s Day” – ngày mà Arsenal chắc chắn xếp trên Tottenham trên BXH – là một dịp ăn mừng không chính thức của các Gooners.
• Đối đầu với Manchester United: Sự kình địch này bùng nổ mạnh mẽ vào cuối thập niên 1990 và đầu những năm 2000, khi Arsenal của Wenger và Man United của Sir Alex Ferguson là hai thế lực thống trị tuyệt đối Premier League. Những cuộc đối đầu giữa họ không chỉ quyết định danh hiệu mà còn là cuộc chiến về chiến thuật, cá tính và cả những va chạm nảy lửa trên sân (trận “Battle of Old Trafford” 2003, “Pizzagate” 2004). Dù đã giảm nhiệt trong những năm gần đây, đây vẫn là một trong những cặp đấu kinh điển nhất của bóng đá Anh.
• Các trận derby London khác: Arsenal cũng có những cuộc đối đầu mang tính địa phương với các CLB London khác như Chelsea (đặc biệt căng thẳng trong những năm gần đây khi cả hai cùng cạnh tranh danh hiệu), West Ham United và Fulham, dù mức độ kình địch không bằng với Tottenham.

Các cuộc thăm dò ý kiến CĐV thường cho thấy Tottenham Hotspur và Manchester United là hai đối thủ bị ghét nhất của Arsenal.

Linh Vật Gunnersaurus Rex: Biểu Tượng Thân Thiện Của CLB

Từ năm 1993 (hoặc 1994), Arsenal đã có một linh vật chính thức rất được yêu mến: Gunnersaurus Rex. Đây là một chú khủng long màu xanh lá cây, cao lớn (khoảng 7 feet – hơn 2 mét), luôn tươi cười và mặc áo đấu Arsenal.

Ý tưởng về Gunnersaurus đến từ một cuộc thi thiết kế dành cho các CĐV nhí (Junior Gunners). Cậu bé 11 tuổi Peter Lovell đã giành chiến thắng với bản vẽ một chú khủng long. Câu chuyện “chính thức” được kể là Gunnersaurus “nở ra từ một quả trứng được tìm thấy trong quá trình cải tạo sân Highbury”. Chú linh vật này thường xuyên xuất hiện trong các trận đấu sân nhà, giao lưu với CĐV, đặc biệt là trẻ em, và tham gia các sự kiện cộng đồng của CLB.

Jerry Quy là người đã hóa thân thành Gunnersaurus từ những ngày đầu tiên. Vào tháng 10 năm 2020, trong bối cảnh cắt giảm chi phí do đại dịch COVID-19, Arsenal đã đưa ra quyết định gây tranh cãi khi cho Jerry Quy nghỉ việc, đồng nghĩa với việc Gunnersaurus tạm thời “biến mất”. Quyết định này vấp phải sự phản đối mạnh mẽ từ người hâm mộ và cả các cầu thủ. Mesut Özil thậm chí đã đề nghị trả lương cho Jerry Quy để giữ lại linh vật. Trước áp lực dư luận, vào tháng 11 năm 2020, Arsenal thông báo Gunnersaurus sẽ trở lại khi khán giả được phép vào sân, dù có thể do một nhóm người thay phiên đảm nhiệm.

Quyền Sở Hữu và Tài Chính: Mô Hình Hoạt Động Độc Đáo

Mô hình sở hữu và cấu trúc tài chính của Arsenal có những nét khác biệt so với nhiều câu lạc bộ bóng đá lớn khác.

Cơ Cấu Cổ Phần và Arsenal Holdings plc

Công ty mẹ của câu lạc bộ, Arsenal Holdings plc, từng hoạt động như một công ty đại chúng không niêm yết (unlisted public company). Điều này có nghĩa là cổ phần của Arsenal không được giao dịch trên các sàn chứng khoán lớn như FTSE hay AIM, mà chủ yếu qua các thị trường chuyên biệt như ICAP Securities and Derivatives Exchange (ISDX). Số lượng cổ phần phát hành cũng tương đối nhỏ (chỉ 62.217 cổ phần), khiến mỗi cổ phiếu có giá trị rất cao. Mô hình này được cho là giúp bảo vệ câu lạc bộ khỏi các vụ thâu tóm thù địch và duy trì sự ổn định.

Tuy nhiên, cấu trúc này cũng dẫn đến những cuộc chiến giành quyền kiểm soát kéo dài. Trong nhiều năm, quyền sở hữu Arsenal bị phân mảnh giữa nhiều cổ đông lớn và nhỏ, bao gồm các thành viên ban lãnh đạo lâu năm (như Danny Fiszman, Nina Bracewell-Smith, gia đình Hill-Wood) và các nhà đầu tư bên ngoài.

Kỷ Nguyên Stan Kroenke: KSE và Tầm Nhìn Phát Triển

Bước ngoặt lớn về sở hữu xảy ra vào đầu thế kỷ 21. Tỷ phú thể thao người Mỹ Stan Kroenke, thông qua công ty Kroenke Sports & Entertainment (KSE), bắt đầu mua cổ phần Arsenal từ năm 2007. Cùng lúc đó, tỷ phú người Nga Alisher Usmanov và đối tác Farhad Moshiri (thông qua công ty Red & White Holdings) cũng tham gia vào cuộc đua, mua lại số cổ phần đáng kể từ cựu phó chủ tịch David Dein.

Cuộc chiến giành quyền kiểm soát giữa Kroenke và Usmanov kéo dài trong nhiều năm. Kroenke dần dần gia tăng tỷ lệ sở hữu của mình, nhận được sự ủng hộ từ phần lớn ban lãnh đạo cũ. Năm 2011, KSE nắm giữ hơn 62% cổ phần, đủ để kiểm soát câu lạc bộ.

Đến tháng 8 năm 2018, Stan Kroenke đưa ra lời đề nghị mua lại toàn bộ số cổ phần còn lại, bao gồm cả 30% của Usmanov, với định giá câu lạc bộ khoảng 1,8 tỷ Bảng. Vụ thâu tóm hoàn tất, biến KSE thành chủ sở hữu duy nhất của Arsenal. Điều này chấm dứt mô hình công ty đại chúng không niêm yết và biến Arsenal thành công ty tư nhân hoàn toàn thuộc sở hữu của KSE. Con trai của Stan Kroenke, Josh Kroenke, ngày càng đóng vai trò quan trọng trong việc điều hành câu lạc bộ.

Ban đầu, KSE và Stan Kroenke bị nhiều CĐV chỉ trích vì cho rằng họ thiếu tham vọng đầu tư và chỉ xem Arsenal như một công cụ kinh doanh. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, đặc biệt từ khi Mikel Arteta nắm quyền, KSE đã thể hiện sự ủng hộ mạnh mẽ hơn về mặt tài chính, đầu tư đáng kể vào thị trường chuyển nhượng và các dự án phát triển CLB, dần lấy lại niềm tin từ người hâm mộ.

Tình Hình Tài Chính và Doanh Thu

Arsenal luôn nằm trong nhóm các câu lạc bộ có doanh thu cao nhất thế giới. Theo báo cáo Deloitte Football Money League, Arsenal thường xuyên góp mặt trong top 10 hoặc top 15 CLB có doanh thu cao nhất châu Âu. Các nguồn thu chính bao gồm:

• Doanh thu ngày thi đấu (Matchday): Nhờ sân Emirates có sức chứa lớn và giá vé tương đối cao, đây là nguồn thu quan trọng của Arsenal, thường thuộc nhóm cao nhất Premier League.
• Bản quyền truyền hình (Broadcasting): Thu nhập từ bản quyền truyền hình Premier League và các giải đấu cúp châu Âu (khi tham dự) là nguồn thu lớn nhất.
• Thương mại (Commercial): Bao gồm các hợp đồng tài trợ (áo đấu, sân vận động, tay áo, đối tác khác), bán hàng lưu niệm và các hoạt động thương mại khác.

Việc xây dựng sân Emirates, dù tốn kém ban đầu và ảnh hưởng đến ngân sách chuyển nhượng trong một thời gian, được xem là bước đi chiến lược dài hạn giúp gia tăng đáng kể tiềm lực tài chính của CLB. Tình hình tài chính của Arsenal nhìn chung khá lành mạnh, dù cũng bị ảnh hưởng bởi đại dịch COVID-19 và việc vắng mặt ở Champions League trong một số mùa giải. Tuy nhiên, sự trở lại đấu trường danh giá này cùng với các hợp đồng thương mại mới hứa hẹn sẽ giúp Arsenal củng cố vị thế tài chính trong tương lai.

Arsenal Trong Văn Hóa Đại Chúng: Vượt Ra Ngoài Sân Cỏ

Sức ảnh hưởng của Arsenal không chỉ giới hạn trong phạm vi sân cỏ mà còn lan tỏa vào các lĩnh vực văn hóa, truyền thông và nghệ thuật.

Tiên Phong Trên Sóng Phát Thanh và Truyền Hình

Arsenal có một lịch sử đáng tự hào trong việc tiên phong ứng dụng công nghệ truyền thông vào bóng đá:

• 22/01/1927: Trận đấu giữa Arsenal và Sheffield United tại Highbury là trận đấu bóng đá Anh đầu tiên được bình luận trực tiếp trên đài phát thanh BBC.
• 16/09/1937: Trận đấu tập giữa đội một và đội dự bị Arsenal trở thành trận đấu bóng đá đầu tiên trên thế giới được truyền hình trực tiếp.
• 22/08/1964: Trận đấu giữa Liverpool và Arsenal tại Anfield là trận đấu được chọn để phát sóng trong chương trình Match of the Day đầu tiên của BBC.
• Tháng 1/2010: Trận đấu giữa Arsenal và Manchester United là sự kiện thể thao đầu tiên được phát sóng công khai dưới dạng 3D bởi Sky Sports.

Dấu Ấn Trong Điện Ảnh và Văn Học

• The Arsenal Stadium Mystery (1939): Một trong những bộ phim điện ảnh đầu tiên lấy bối cảnh bóng đá, xoay quanh một vụ án mạng xảy ra trong trận giao hữu của Arsenal. Nhiều cầu thủ và HLV George Allison đã xuất hiện trong phim.
• Fever Pitch (Cơn sốt nghiêng): Cuốn tự truyện nổi tiếng xuất bản năm 1992 của nhà văn Nick Hornby, kể về cuộc đời ông gắn liền với tình yêu dành cho Arsenal. Cuốn sách được xem là một tác phẩm kinh điển về văn hóa cổ động viên bóng đá và có ảnh hưởng lớn. Nó đã được chuyển thể thành hai bộ phim: một phiên bản Anh năm 1997 (lấy bối cảnh mùa giải 1988-89 lịch sử) và một phiên bản Mỹ năm 2005 (chuyển thể sang bối cảnh bóng chày với đội Boston Red Sox).
• Các tham chiếu khác: Lối chơi phòng ngự chắc chắn thời George Graham được nhắc đến một cách hài hước trong phim The Full Monty (1997). Trong phim Plunkett & Macleane (1999), có hai nhân vật được đặt tên theo cặp hậu vệ cánh huyền thoại Dixon và Winterburn.

Loạt Phim Tài Liệu All or Nothing: Arsenal

Năm 2022, Amazon Prime Video phát hành loạt phim tài liệu 8 tập All or Nothing: Arsenal, theo chân đội bóng trong suốt mùa giải 2021-22. Loạt phim mang đến cái nhìn cận cảnh về hậu trường CLB, phòng thay đồ, các buổi tập và cuộc sống của cầu thủ cũng như HLV Mikel Arteta, thu hút sự chú ý lớn từ người hâm mộ.

Hoạt Động Cộng Đồng: Trách Nhiệm Xã Hội Của Pháo Thủ

Arsenal luôn thể hiện trách nhiệm xã hội thông qua nhiều hoạt động cộng đồng và từ thiện ý nghĩa.

“Arsenal in the Community”: Lan Tỏa Giá Trị Tích Cực

Thành lập năm 1985, “Arsenal in the Community” là một trong những chương trình cộng đồng của CLB bóng đá lâu đời và thành công nhất. Tổ chức này thực hiện hàng loạt dự án đa dạng tại địa phương, tập trung vào các lĩnh vực: thể thao (bóng đá, bóng rổ…), giáo dục (hỗ trợ học tập, kỹ năng việc làm), hòa nhập xã hội (chống phân biệt đối xử, hỗ trợ người khuyết tật) và sức khỏe. Hàng năm, chương trình tiếp cận và tác động tích cực đến hàng ngàn người dân trong cộng đồng xung quanh sân Emirates.

Quỹ Từ Thiện Arsenal (The Arsenal Foundation)

Thành lập năm 1992 (với tên gọi ban đầu là The Arsenal Charitable Trust), The Arsenal Foundation là quỹ từ thiện chính thức của CLB. Quỹ huy động và phân bổ nguồn lực để hỗ trợ các dự án từ thiện cả ở địa phương và quốc tế, tập trung vào việc giúp đỡ những người trẻ tuổi vượt qua khó khăn và phát huy tiềm năng. Quỹ thường xuyên hợp tác với các tổ chức từ thiện lớn như Save the Children (đối tác toàn cầu từ năm 2011). Các trận đấu của các huyền thoại Arsenal (Arsenal Legends) cũng thường được tổ chức để gây quỹ cho The Arsenal Foundation.

Hợp Tác Quốc Tế: Học Viện HAGL Arsenal JMG và Các Đối Tác Khác

Trong nỗ lực phát triển bóng đá và thương hiệu toàn cầu, Arsenal đã hợp tác với nhiều đối tác quốc tế. Đáng chú ý nhất với người hâm mộ Việt Nam là sự hợp tác với Câu lạc bộ Hoàng Anh Gia Lai (HAGL) và Học viện JMG để thành lập Học viện bóng đá HAGL Arsenal JMG tại Pleiku vào năm 2007. Học viện này đã đào tạo ra một thế hệ cầu thủ tài năng cho bóng đá Việt Nam như Công Phượng, Tuấn Anh, Xuân Trường, Văn Toàn… Dù sự hợp tác này đã kết thúc vào năm 2017, nó vẫn để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng người hâm mộ Việt. Ngoài ra, Arsenal còn có các CLB đối tác ở Mỹ (Colorado Rapids – cùng chủ sở hữu KSE), Ai Cập (Wadi Degla) và các chương trình phát triển bóng đá ở nhiều quốc gia khác.

Kỷ Lục và Thành Tích: Dấu Son Trong Lịch Sử

Arsenal là một trong những câu lạc bộ giàu thành tích và sở hữu nhiều kỷ lục đáng nể nhất trong lịch sử bóng đá Anh.

• Vô địch Quốc gia Anh/Premier League: 13 lần (1930–31, 1932–33, 1933–34, 1934–35, 1937–38, 1947–48, 1952–53, 1970–71, 1988–89, 1990–91, 1997–98, 2001–02, 2003–04). Thành tích này chỉ xếp sau Manchester United (20) và Liverpool (19).
• Cúp FA: 14 lần (Kỷ lục) (1930, 1936, 1950, 1971, 1979, 1993, 1998, 2002, 2003, 2005, 2014, 2015, 2017, 2020). Arsenal là CLB vô địch Cúp FA nhiều nhất lịch sử.
• Cúp Liên đoàn Anh: 2 lần (1987, 1993).
• Siêu cúp Anh (FA Community Shield): 17 lần (1930, 1931, 1933, 1934, 1938, 1948, 1953, 1991*, 1998, 1999, 2002, 2004, 2014, 2015, 2017, 2020, 2023) (*đồng đoạt cúp).
• UEFA Cup Winners’ Cup (Cúp C2): 1 lần (1993–94).
• Inter-Cities Fairs Cup (tiền thân Cúp UEFA): 1 lần (1969–70).
• Football League Centenary Trophy: 1 lần (1988).

Các Kỷ lục và Thành tích Nổi bật Khác:

• Cú đúp quốc nội (League và FA Cup): 3 lần (1970–71, 1997–98, 2001–02), ngang bằng thành tích của Manchester United.
• Cú đúp Cúp quốc nội (FA Cup và League Cup): 1 lần (1992–93), là đội đầu tiên làm được điều này.
• “The Invincibles”: Đội bóng duy nhất trong kỷ nguyên Premier League (và thứ hai trong lịch sử bóng đá Anh sau Preston North End năm 1888-89) vô địch quốc gia với thành tích bất bại cả mùa giải (2003–04).
• Chuỗi trận bất bại dài nhất Premier League: 49 trận (từ 7/5/2003 đến 24/10/2004).
• Thời gian thi đấu ở giải hạng cao nhất dài nhất liên tục: Arsenal giữ kỷ lục về số mùa giải liên tiếp thi đấu ở giải đấu cao nhất nước Anh kể từ lần thăng hạng cuối cùng năm 1919.
• Câu lạc bộ London đầu tiên vào chung kết Champions League: Năm 2006.
• Kỷ lục giữ sạch lưới liên tiếp tại Champions League: 10 trận (995 phút) trong mùa giải 2005–06.
• Vô địch Cúp FA 2 lần liên tiếp: Arsenal đã làm được điều này 2 lần (2002 & 2003; 2014 & 2015).
• Thứ hạng trung bình cao nhất thế kỷ 20: Arsenal có vị trí xếp hạng trung bình cao nhất (8.5) trong số các CLB Anh ở giải hạng cao nhất trong thế kỷ 20.

Kỷ lục Cá nhân:

• Ra sân nhiều nhất: David O’Leary (722 trận, 1975–1993).
• Ghi bàn nhiều nhất: Thierry Henry (228 bàn, 1999–2007 & 2012).
• Ghi bàn nhiều nhất tại giải VĐQG: Thierry Henry (175 bàn).
• Khán giả đông nhất (sân nhà): 73.707 người (vs RC Lens tại Wembley, 25/11/1998).
• Khán giả đông nhất tại Highbury: 73.295 người (vs Sunderland, 9/3/1935).
• Khán giả đông nhất tại Emirates: 60.161 người (vs Manchester United, 3/11/2007).

Đội Hình Hiện Tại và Các Huyền Thoại

Sức mạnh của Arsenal luôn đến từ những cá nhân xuất sắc, từ những huyền thoại đã làm nên lịch sử đến những ngôi sao đang viết tiếp tương lai cho Pháo thủ.

Đội hình chính

Tính đến ngày 31 tháng 8 năm 2024

Ghi chú: Quốc kỳ chỉ đội tuyển quốc gia được xác định rõ trong điều lệ tư cách FIFA. Các cầu thủ có thể giữ hơn một quốc tịch ngoài FIFA.

Đội hình hiện tại dưới sự dẫn dắt của Mikel Arteta là sự kết hợp giữa kinh nghiệm và sức trẻ, với những trụ cột như Martin Ødegaard, Bukayo Saka, William Saliba, Declan Rice cùng các tân binh chất lượng, hứa hẹn tiếp tục cạnh tranh ở những đấu trường cao nhất.

Cho mượn

Ghi chú: Quốc kỳ chỉ đội tuyển quốc gia được xác định rõ trong điều lệ tư cách FIFA. Các cầu thủ có thể giữ hơn một quốc tịch ngoài FIFA.

Đội dự bị

Ghi chú: Quốc kỳ chỉ đội tuyển quốc gia được xác định rõ trong điều lệ tư cách FIFA. Các cầu thủ có thể giữ hơn một quốc tịch ngoài FIFA.

Học viện Hale End và đội U21 của Arsenal tiếp tục là nguồn cung cấp tài năng trẻ dồi dào, với những cái tên như Ethan Nwaneri (cầu thủ trẻ nhất lịch sử Premier League) đang được kỳ vọng sẽ tiếp bước các đàn anh.

Những Huyền Thoại Sống Mãi Cùng Thời Gian

Lịch sử Arsenal được tô điểm bởi vô số huyền thoại, những người đã cống hiến tài năng và thanh xuân để mang về vinh quang cho CLB. Dưới đây là một số cái tên tiêu biểu nhất:

• Kỷ nguyên Chapman & Hậu chiến: Cliff Bastin (chân sút kỷ lục CLB trong thời gian dài), Alex James (nhạc trưởng tuyến giữa), Ted Drake (tiền đạo săn bàn), Eddie Hapgood, George Male (hậu vệ cánh), Joe Mercer (đội trưởng vĩ đại).
• Kỷ nguyên Double 1971: Bob Wilson (thủ môn), Pat Rice (hậu vệ phải, sau làm trợ lý HLV), Frank McLintock (đội trưởng mẫu mực), Peter Storey, George Armstrong (tiền vệ cần mẫn), Charlie George, Ray Kennedy (những người hùng ghi bàn).
• Kỷ nguyên Graham: Tony Adams (Mr. Arsenal, đội trưởng huyền thoại, trung vệ thép), Lee Dixon, Nigel Winterburn (cặp hậu vệ cánh công thủ toàn diện), Steve Bould (đối tác ăn ý của Adams), David Rocastle (tiền vệ tài hoa bạc mệnh), Paul Merson (tiền vệ tấn công sáng tạo), Ian Wright (máy săn bàn, thần tượng của CĐV).
• Kỷ nguyên Wenger & Invincibles: Thierry Henry (Vua Henry, chân sút vĩ đại nhất lịch sử CLB, biểu tượng toàn cầu), Dennis Bergkamp (nghệ sĩ sân cỏ người Hà Lan, nỗi sợ hãi của mọi hàng thủ), Patrick Vieira (đội trưởng thép, thủ lĩnh tuyến giữa), Robert Pirès (tiền vệ cánh tài hoa người Pháp), Freddie Ljungberg (tiền vệ tốc độ, chuyên ghi bàn trận lớn), Sol Campbell (trung vệ đá tảng chuyển đến từ Tottenham), Gilberto Silva (mỏ neo thầm lặng), Jens Lehmann (thủ môn cá tính), Cesc Fàbregas (nhạc trưởng trẻ tuổi), Robin van Persie (tiền đạo sát thủ).
• Gần đây: Santi Cazorla (ảo thuật gia tuyến giữa), Alexis Sánchez (mãnh hổ Chile), Mesut Özil (vua kiến tạo người Đức), Aaron Ramsey (tiền vệ box-to-box), Laurent Koscielny (trung vệ đội trưởng).

Mỗi cái tên đều gắn liền với những khoảnh khắc, những bàn thắng, những danh hiệu và cả những câu chuyện làm nên lịch sử phong phú của Arsenal.

Cầu Thủ Xuất Sắc Nhất Năm (Player of the Season)

Giải thưởng Cầu thủ xuất sắc nhất mùa giải của Arsenal, do người hâm mộ bình chọn, là sự ghi nhận cho những đóng góp nổi bật của các cá nhân.

Những người chiến thắng giải thưởng này phản ánh sự thay đổi và những ngôi sao nổi bật của CLB qua từng mùa giải.

Ban Huấn Luyện và Đội Ngũ Kỹ Thuật

Thành công của một đội bóng không chỉ đến từ cầu thủ mà còn phụ thuộc rất lớn vào đội ngũ lãnh đạo, ban huấn luyện và các bộ phận hỗ trợ.

Ban lãnh đạo

Tính đến tháng 11 năm 2020.

Cấu trúc lãnh đạo dưới thời KSE đã có sự thay đổi, với Josh Kroenke ngày càng tham gia sâu vào các quyết định thể thao, cùng với Giám đốc thể thao Edu Gaspar (cựu tiền vệ Invincibles) đóng vai trò then chốt trong chiến lược chuyển nhượng và phát triển bóng đá.

Ban huấn luyện

Tính đến tháng 8 năm 2020 (cập nhật thêm). Lưu ý: đội ngũ trợ lý có thể thay đổi.

Mikel Arteta đã xây dựng một đội ngũ huấn luyện trẻ trung, năng động và quốc tế, kết hợp giữa những người có kinh nghiệm và những chuyên gia về chiến thuật, phân tích dữ liệu. Sự góp mặt của các cựu cầu thủ như Per Mertesacker (Giám đốc Học viện) và Jack Wilshere (HLV U18) cho thấy sự kết nối giữa quá khứ và tương lai của CLB.

Lịch Sử Huấn Luyện Viên Trưởng

Arsenal đã trải qua 20 đời huấn luyện viên chính thức và một số HLV tạm quyền kể từ khi Thomas Mitchell được bổ nhiệm năm 1897. Mỗi người đều để lại dấu ấn riêng, nhưng có những cái tên đã trở thành huyền thoại:

• Herbert Chapman (1925–1934): Nhà cách mạng, người đặt nền móng cho kỷ nguyên thành công đầu tiên.
• George Allison (1934–1947): Tiếp nối di sản của Chapman, giành thêm nhiều danh hiệu.
• Tom Whittaker (1947–1956): Mang về thành công thời hậu chiến.
• Bertie Mee (1966–1976): Người hùng của cú đúp 1971 và danh hiệu châu Âu đầu tiên.
• George Graham (1986–1995): Xây dựng hàng thủ thép, giành 2 chức VĐQG và Cúp C2.
• Arsène Wenger (1996–2018): HLV tại vị lâu nhất, thành công nhất, người tạo ra cuộc cách mạng và kỷ nguyên Invincibles.
• Mikel Arteta (2019–nay): Đang dẫn dắt CLB trong giai đoạn tái thiết và tìm lại vinh quang.

Hai HLV qua đời khi đang tại vị là Herbert Chapman và Tom Whittaker. Arsène Wenger là HLV không thuộc Vương quốc Anh đầu tiên và là người có số trận dẫn dắt nhiều nhất.

Danh Hiệu: Bộ Sưu Tập Vinh Quang

Phòng truyền thống của Arsenal trưng bày một bộ sưu tập danh hiệu đồ sộ, minh chứng cho lịch sử thành công và vị thế của một trong những CLB lớn nhất nước Anh.

Quốc nội

• Giải Vô địch Quốc gia Anh / Premier League (13 lần):
  • 1930–31, 1932–33, 1933–34, 1934–35, 1937–38, 1947–48, 1952–53, 1970–71, 1988–89, 1990–91, 1997–98, 2001–02, 2003–04
• Cúp FA (14 lần – Kỷ lục):
  • 1930, 1936, 1950, 1971, 1979, 1993, 1998, 2002, 2003, 2005, 2014, 2015, 2017, 2020
• Cúp Liên đoàn Anh (EFL Cup) (2 lần):
  • 1987, 1993
• Siêu cúp Anh (FA Community Shield) (17 lần):
  • 1930, 1931, 1933, 1934, 1938, 1948, 1953, 1991*, 1998, 1999, 2002, 2004, 2014, 2015, 2017, 2020, 2023 (*đồng đoạt cúp)
• Football League Centenary Trophy (1 lần):
  • 1988

Châu Âu

• UEFA Cup Winners’ Cup (Cúp C2) (1 lần):
  • 1993–94
• Inter-Cities Fairs Cup (tiền thân Cúp UEFA/Europa League) (1 lần):
  • 1969–70

Cú đúp

Arsenal đã giành được bốn cú đúp danh hiệu lớn trong một mùa giải:

• Cú đúp VĐQG và Cúp FA: 1970–71, 1997–98, 2001–02
• Cú đúp Cúp FA và Cúp Liên đoàn Anh: 1992–93

Đội nữ Arsenal

Bên cạnh đội nam, Arsenal còn sở hữu một đội bóng đá nữ vô cùng thành công: Arsenal Women Football Club (trước đây là Arsenal Ladies F.C.).

Được thành lập vào năm 1987 bởi Vic Akers (người sau này cũng là thành viên BHL đội nam), đội nữ Arsenal nhanh chóng trở thành thế lực thống trị tuyệt đối của bóng đá nữ Anh. Họ đã giành vô số danh hiệu quốc nội, bao gồm kỷ lục 15 chức vô địch quốc gia (FA Women’s Super League và tiền thân), 14 Cúp FA nữ và 6 Cúp Liên đoàn nữ.

Đỉnh cao của đội nữ Arsenal là mùa giải 2006-07 khi họ giành “cú ăn bốn” lịch sử, bao gồm cả chức vô địch UEFA Women’s Cup (nay là UEFA Women’s Champions League). Cho đến nay, Arsenal vẫn là câu lạc bộ nữ duy nhất của Anh từng vô địch châu Âu.

Dù hoạt động tương đối độc lập, đội nữ có mối liên kết chặt chẽ với đội nam, chia sẻ cơ sở vật chất tập luyện và nhận được sự hỗ trợ từ CLB. Họ thi đấu các trận sân nhà chủ yếu tại Meadow Park (sân của Boreham Wood) nhưng cũng thường xuyên được chơi những trận cầu lớn tại sân Emirates. Với gần 50 danh hiệu lớn nhỏ, Arsenal Women là một niềm tự hào khác của gia đình Pháo thủ.

Kết luận: Pháo Thủ Vững Bước Tiến Lên

Câu lạc bộ bóng đá Arsenal không chỉ là một cái tên, mà là một di sản, một niềm tự hào và một phần không thể thiếu của lịch sử bóng đá thế giới. Từ những khẩu pháo ở Woolwich đến ánh đèn rực rỡ của Emirates, Pháo thủ đã trải qua một hành trình đầy biến động nhưng luôn giữ vững bản sắc và khát vọng chinh phục. Lối chơi tấn công cống hiến, những huyền thoại bất tử như Henry, Bergkamp, Adams, Vieira, những khoảnh khắc lịch sử như cú đúp 1971, chức vô địch nghẹt thở 1989 hay mùa giải Invincibles 2004, và trên hết là tình yêu cuồng nhiệt của cộng đồng Gooners trên toàn cầu đã tạo nên một Arsenal độc nhất.

Dưới sự dẫn dắt của Mikel Arteta, Arsenal đang cho thấy sự trở lại mạnh mẽ, với một đội hình trẻ trung, tài năng và đầy tham vọng, sẵn sàng viết tiếp những trang sử hào hùng cho câu lạc bộ. Dù thử thách phía trước còn nhiều, tinh thần “Victoria Concordia Crescit” – Chiến thắng đến từ sự hài hòa – vẫn luôn là kim chỉ nam dẫn lối cho Pháo thủ.

Bạn nghĩ sao về hành trình lịch sử của Arsenal? Đâu là khoảnh khắc hay huyền thoại bạn yêu thích nhất? Hãy chia sẻ cảm nghĩ của bạn ở phần bình luận bên dưới, lan tỏa bài viết này đến những người cùng đam mê và đừng quên khám phá thêm nhiều nội dung hấp dẫn khác về thế giới bóng đá trên website BKSPORT nhé! Cùng nhau, chúng ta tiếp tục dõi theo và cổ vũ cho những bước tiến của Pháo thủ thành London!